Refluks żołądkowo-przełykowy u dzieci jest powszechną dolegliwością, która dotyka zarówno niemowlęta, jak i starsze dzieci. Często jest to zjawisko fizjologiczne, ale w niektórych przypadkach wymaga interwencji medycznej. W artykule przyjrzymy się przyczynom, objawom oraz skutecznym metodom leczenia refluksu, uwzględniając najnowsze osiągnięcia medycyny pediatrycznej.

Czym jest refluks żołądkowo-przełykowy u dzieci?

Refluks żołądkowo-przełykowy to cofanie się treści żołądkowej do przełyku. U niemowląt i małych dzieci jest to zjawisko normalne i wynika z niedojrzałości dolnego zwieracza przełyku. Większość dzieci wyrasta z tej dolegliwości do 12.-18. miesiąca życia. Jeśli jednak refluks utrzymuje się dłużej lub prowadzi do komplikacji, może być konieczne leczenie.

Różnice między refluksem fizjologicznym a patologicznym:

Najczęstsze przyczyny refluksu u dzieci

Refluks u dzieci może mieć wiele przyczyn. Zrozumienie, co go wywołuje, jest konieczne, aby dobrać odpowiednią formę terapii.

Najczęstsze przyczyny refluksu to:

Niedojrzałość układu pokarmowego - częsta przyczyna refluksu u niemowląt.
Alergie pokarmowe - w szczególności alergia na białko mleka krowiego.
Otyłość - nadmierna masa ciała zwiększa ciśnienie w jamie brzusznej, co sprzyja cofaniu się treści pokarmowej.
Nieprawidłowości anatomiczne - np. przepuklina rozworu przełykowego.
Czynniki genetyczne - dzieci rodziców z chorobą refluksową częściej mają podobne problemy.

Objawy refluksu u niemowląt i starszych dzieci

Objawy refluksu mogą różnić się w zależności od wieku dziecka. U niemowląt refluks często manifestuje się łagodnymi dolegliwościami, podczas gdy u starszych dzieci może prowadzić do bardziej uciążliwych problemów zdrowotnych.

Najczęstsze objawy refluksu:

U niemowląt:
częste ulewania (szczególnie po karmieniu),
kolki i drażliwość,
problemy ze snem,
trudności w przybieraniu na wadze.
U starszych dzieci:
zgaga,
ból w klatce piersiowej,
przewlekły kaszel,
chrypka i trudności z połykaniem.

Jeśli objawy nasilają się i wpływają na rozwój dziecka, konieczna jest konsultacja lekarska.

Diagnostyka refluksu u dzieci

Dokładna diagnostyka jest niezbędna w skutecznym leczeniu refluksu. Pediatra przeprowadza szczegółowy wywiad oraz zleca odpowiednie badania w celu potwierdzenia diagnozy.

Najczęściej stosowane metody diagnostyczne:

Wywiad medyczny i obserwacja objawów.
USG jamy brzusznej - pozwala ocenić stan narządów wewnętrznych.
pH-metria przełyku - pomiar poziomu kwasowości w przełyku.
Endoskopia - badanie przełyku, żołądka i dwunastnicy kamerą endoskopową.

Nowoczesne metody leczenia refluksu u dzieci

Leczenie refluksu zależy od jego nasilenia oraz przyczyn. W większości przypadków refluks fizjologiczny nie wymaga leczenia farmakologicznego.

Najczęściej stosowane metody leczenia:

Zmiany w stylu życia:
podawanie mniejszych porcji jedzenia,
utrzymywanie dziecka w pozycji pionowej po karmieniu,
eliminacja alergenów z diety (np. mleka krowiego).
Farmakoterapia:
leki zobojętniające kwas żołądkowy,
inhibitory pompy protonowej (IPP),
blokery receptorów histaminowych H2.
Interwencje chirurgiczne:
w przypadku ciężkiego refluksu, który nie reaguje na leczenie farmakologiczne, wykonuje się fundoplikację (zabieg wzmacniający dolny zwieracz przełyku).

Kiedy należy zgłosić się do specjalisty?

Nie każdy przypadek refluksu wymaga specjalistycznej konsultacji, jednak są sytuacje, które powinny skłonić rodziców do wizyty u pediatry lub gastroenterologa dziecięcego.

Objawy, które powinny zaniepokoić:

Leczenie refluksu u dzieci. Podsumowanie

Refluks u dzieci pojawia się często i w większości przypadków mija samoistnie. Warto jednak obserwować dziecko i reagować na niepokojące objawy. W razie konieczności należy skonsultować się z pediatrą, który zaleci odpowiednie leczenie lub skieruje do specjalisty.

Doświadczonych i empatycznych pediatrów, czerpiących z najnowszych osiągnięć medycyny, można znaleźć w Warszawskim Centrum Pediatrii – prywatnej placówce, która otacza najmłodszych kompleksową opieką na najwyższym poziomie.