Migdałki pełnią ważną funkcję w układzie odpornościowym dziecka, jednak w niektórych przypadkach ich przerost lub przewlekłe infekcje mogą powodować poważne dolegliwości zdrowotne. W takich sytuacjach laryngolog może zalecić ich częściowe lub całkowite usunięcie. Jakie są wskazania do tej procedury? Jak wygląda przygotowanie do operacji i sam zabieg? W artykule wyjaśniamy najważniejsze kwestie dotyczące tonsylektomii u dzieci.

Wskazania do usunięcia migdałków u dzieci

Migdałki podniebienne i gardłowy (tzw. trzeci migdał) są częścią układu immunologicznego, jednak ich nadmierny rozrost lub nawracające infekcje mogą prowadzić do powikłań zdrowotnych. Do najczęstszych wskazań do usunięcia migdałków należą:

Nawracające infekcje gardła i anginy - jeśli dziecko choruje na anginę częściej niż 6 razy w roku, a leczenie antybiotykami nie przynosi długotrwałej poprawy, operacja może być konieczna.
Przewlekłe zapalenie migdałków - migdałki mogą stać się źródłem ciągłego stanu zapalnego, co sprzyja infekcjom dolnych dróg oddechowych.
Przerost migdałków utrudniający oddychanie - znacznie powiększone migdałki mogą prowadzić do zaburzeń oddychania w nocy (bezdech senny) oraz problemów z połykaniem.
Chroniczne zapalenie ucha środkowego - przerost trzeciego migdałka może blokować ujście trąbki słuchowej, co sprzyja częstym zapaleniom ucha i utracie słuchu.
Zaburzenia mowy i trudności w połykaniu - dzieci z przerostem migdałków często mają nosowy głos i problemy z artykulacją.

Jeśli u dziecka występują te objawy, warto skonsultować się z laryngologiem, który oceni konieczność przeprowadzenia zabiegu.

Objawy przerostu migdałków - jak je rozpoznać?

Rodzice powinni zwrócić uwagę na następujące symptomy:

Chrapanie i bezdechy nocne - jeśli dziecko chrapie każdej nocy lub ma epizody zatrzymania oddechu, może to wskazywać na znaczny przerost migdałków.
Oddychanie przez usta - stale otwarte usta i suchość w jamie ustnej mogą być oznaką utrudnionego oddychania przez nos.
Nawracające infekcje dróg oddechowych - częste przeziębienia, przewlekły kaszel i zatkany nos mogą wynikać z powiększonych migdałków.
Nosowa barwa głosu - zmiana brzmienia głosu dziecka może być skutkiem niedrożności dróg oddechowych.
Problemy z połykaniem - dziecko może odczuwać trudności w jedzeniu, szczególnie twardszych pokarmów.

Kiedy usuwać migdałki u dziecka?

Decyzja o usunięciu migdałków zawsze jest podejmowana na podstawie szczegółowego wywiadu i badań laryngologicznych. Lekarz może zalecić:

Usunięcie migdałków podniebiennych (tonsylektomię) w przypadku przewlekłych infekcji, bezdechów sennych lub zaburzeń połykania.
Usunięcie trzeciego migdałka (adenotomię) jeśli jego przerost powoduje problemy z oddychaniem przez nos lub przewlekłe zapalenie ucha.
Częściowe usunięcie migdałków (tonsylotomię) jako alternatywę dla całkowitej tonsylektomii, gdy konieczne jest zmniejszenie migdałków bez całkowitego ich usunięcia.

W większości przypadków zabieg wykonuje się u dzieci w wieku 3-7 lat, gdy dolegliwości znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie.

Jak przygotować dziecko do zabiegu migdałków?

Przygotowanie do operacji obejmuje kilka etapów:

Konsultacja z laryngologiem - lekarz ocenia stan zdrowia dziecka i wyklucza przeciwwskazania do zabiegu.
Badania laboratoryjne - przed operacją wykonuje się morfologię krwi, badania krzepnięcia oraz grupę krwi.
Ostatni posiłek przed operacją - dziecko nie może jeść i pić kilka godzin przed zabiegiem, aby uniknąć ryzyka zachłyśnięcia podczas znieczulenia.
Wsparcie emocjonalne - należy wytłumaczyć dziecku, co się wydarzy, aby zminimalizować stres.

Przebieg operacji migdałków u dzieci

Zabieg odbywa się w znieczuleniu ogólnym i trwa od 30 do 60 minut. Wyróżnia się kilka metod usuwania migdałków, w tym m.in.:

Po operacji dziecko jest monitorowane w szpitalu przez kilka godzin lub dobę, a następnie wypisywane do domu.

Jak dbać o gardło po zabiegu?

Okres rekonwalescencji trwa około 7-14 dni. Zalecenia dotyczą takich obszarów jak:

Dieta - chłodne, miękkie posiłki, unikanie ostrych i gorących potraw.
Nawodnienie - picie dużej ilości wody, unikanie napojów gazowanych.
Ograniczenie aktywności fizycznej - przez 2 tygodnie dziecko powinno unikać intensywnych zabaw i wysiłku.
Kontrola u lekarza - w razie niepokojących objawów, takich jak silny ból, krwawienie lub gorączka, należy skonsultować się ze specjalistą.

Poradnia laryngologiczna w Warszawskim Centrum Pediatrycznym

Rodzice, którzy zauważyli u dziecka objawy sugerujące przerost migdałków, mogą skorzystać z kompleksowej diagnostyki i leczenia w Warszawskim Centrum Pediatrycznym. Placówka oferuje:

Wczesna diagnostyka i leczenie pozwalają uniknąć powikłań oraz poprawiają komfort życia dziecka.

Podsumowanie

Usunięcie migdałków u dzieci jest zalecane w sytuacjach, gdy ich przerost lub przewlekłe infekcje wpływają na zdrowie i jakość życia. Ostateczną decyzję podejmuje lekarz po szczegółowej diagnostyce. Odpowiednie przygotowanie do zabiegu oraz właściwa opieka pooperacyjna minimalizują ryzyko powikłań i przyspieszają powrót dziecka do pełni zdrowia.